Przyimki do bardzo często zmora uczniów i studentów, którzy chcą szlifować swój hiszpański na poziomie średniozaawansowanym, albo którzy mają ambicję na coś więcej. Mimo, że początkowo dla wielu z nas to czasy przeszłe i różne tryby są problematyczne to bywa jednak, że przyimki okazują się być koszmarem. Bo to są przecież te króciutkie słowa, na które niestety bardzo często nie zwracamy uwagi na początku nauki, albo używamy ich 1:1 w oparciu o język polski, czy też inny język obcy, którym się posługujemy.
Co możemy zrobić już na samym początku, aby używać ich poprawnie?
Dla mnie najlepszym rozwiązaniem jest: uczyć się ich w kontekście, z innymi słowami – czasownikami, rzeczownikami czy przymiotnikami. Lista wszystkich typowych użyć może sprawić, że stracimy głowę a przyimki będą wyglądały podobnie. Niestety, tutaj możemy znaleźć wiele smaczków, które nie pozwalają się skategoryzować według ogólnych zasad.
Dlatego przygotowałam dla Was kilkanaście wyrażeń, które pozwolą Wam utrwalić podstawowe struktury ale również pokażą, że zmiana przyimka może skutkować zmianą znaczenia. Oczywiście! 🙂 Pamiętajcie, że to tylko niewielki wycinek różnych struktur. Zachęcam Was do samodzielnego szukania różnych połączeń i różnych znaczeń.
empezar/comenzar a hacer algo (zaczynać robić coś)
- Juan empieza a trabajar. (Juan zaczyna pracować.)
- Nosotros hemos comenzado a preparar la cena. (Zaczęliśmy przygotowywać kolację.)
empezar algo (zaczynać coś)
- ¿Cuándo los chicos empiezan las clases? (Kiedy dzieciaki zaczynają lekcje?)
- Comenzáis el trabajo a las nueve y media. (Zaczynacie pracę o dziewiątej trzydzieści.)
terminar de hacer algo (kończyć robić coś)
- Termino de hacer los deberes. (Kończę odrabiać lekcje.)
- Ayer terminaste de leer este libro. (Wczoraj skończyłeś czytać tę książkę.)
terminar algo (kończyć coś)
- ¿A qué hora terminan la reunión? (O której godzinie kończą zebranie?)
- Terminamos el trabajo a las 16. (Kończymy pracę o 16.)
olvidarse de algo (zapominać o czymś)
- Siempre te olvidas de cerrar la puerta. (Zawsze zapominasz o zamknięciu drzwi.)
- Juana se olvidó de Pablo. (Juana zapomniała o Pablo.)
olvidar algo (zapominać coś)
- He olvidado tu número de teléfono. (Zapomniałem twój numer telefonu.)
- ¿Todavía no has olvidado aquel fracaso? (Nadal nie zapomniałeś tamtej porażki?)
ver a alguien (zobaczyć kogoś)
- ¿Cuándo has visto a Ana? (Kiedy widziałeś Anę?)
- Hace dos días vi a tu hermano en el parque. (Dwa dni temu zobaczyłem twojego brata w parku.)
ver algo (zobaczyć coś)
- ¿Has visto mis gafas del sol? (Widziałeś moje okulary słoneczne?)
- El año pasado vimos en Italia muchos lugares muy bonitos. (W zeszłym roku we Włoszech widzieliśmy dużo bardzo ładnych miejsc.)
acordarse de algo (pamiętać o czymś)
- ¿Te acuerdas de nuestra cita? (Pamiętasz o naszym spotkaniu?)
- Juan y Ana nunca se acordaban del cumpleaños de Eva. (Juan i Ana nigdy nie pamiętali o urodzinach Ewy.)
recordar algo (pamiętać coś)
- Recuerdo bien las últimas vacaciones. (Dobrze pamiętam ostatnie wakacje.)
- ¿Recuerda usted mi fecha de nacimiento? (Pamięta Pan moją datę urodzenia?)
ser de un lugar (pochodzić z jakiegoś miejsca)
- ¿De dónde es usted? (Skąd Pan pochodzi?)
- Juan Antonio es de Barcelona. (Juan Antonio jest z Barcelony.)
estar en un lugar (znajdować się w jakimś miejscu)
- Ahora estoy en la casa de mi abuela. (Teraz jestem w domu mojej babci.)
- La semana pasada estuvimos en Cracovia. (W zeszłym tygodniu byliśmy w Krakowie.)
a las 8 de la mañana/tarde (o 8 rano/po południu)
- Mi hermano siempre se levanta a las 7 de la mañana. (Mój brat zawsze wstaje o 7 rano.)
- Ayer volvimos a casa a las 21. (Wczoraj wróciliśmy o 21.)
por la mañana/tarde/noche (rano/po południu/wieczorem
- Mi amiga siempre está de mal humor por la mañana. (Moja przyjaciółka zawsze jest w złym humorze rano.)
- No me gusta estudiar por la tarde. (Nie lubię uczyć się po południu.)
desde las 8 hasta las 15 (od 8 do 15 – te przyimki wymagają od nas użycia również rodzajnika)
- Eva tiene clases desde las 8 hasta las 13. (Ewa ma lekcje od 8 do 13.)
- Los señores López trabajan desde las 9 hasta las 17. (Państwo López pracują od 9 do 17.)
de 8 a 15 (od 8 do 15 – przy tych przyimkach nie używamy rodzajników)
- Eva tiene clases de 8 a 13. (Ewa ma lekcje od 8 do 13.)
- Los señores López trabajan de 9 a 17. (Państwo López pracują od 9 do 17.)
con alguien (z kimś)
- ¿Quién ha quedado aquí con Ana María? (Kto się umówił tutaj z Aną Marią?)
- Mi padre trabaja con tu hermano. (Mój ojciec pracuje z twoim bratem.)
por alguien (przez kogoś)
- Todo lo que hago es por ti. (Wszystko co robię jest przez Ciebie.)
- El libro fue escrito por Eduardo. (Książka została napisana przez Eduarda.)
para alguien (dla kogoś)
- Lo preparamos para nuestros alumnos. (Przygotowujemy to dla naszych uczniów.)
- ¿Para qué estudias ruso? (Po co uczysz się rosyjskiego?)
a la derecha/izquierda de algo (po prawej/lewej stronie od czegoś)
- El supermercado está a la derecha del mercado. (Supermarket znajduje się po prawej od rynku.)
- A la izquierda hay un parque muy bonito. (Po lewej znajduje się bardzo ładny park.)
alrededor de algo (wokół czegoś)
- Siempre paseaba alrededor de su barrio. (Zawsze spacerował wokół swojego osiedla.)
- Alrededor de mi pueblo hay bosques. (Wokół mojego miasteczka są lasy.)
cerca de algo / junto a algo (blisko czegoś)
- Cerca de mi casa hay un río. (Blisko mojego domu jest rzeka.)
- La escuela está junto al centro comercial. (Szkoła znajduje się blisko centrum handlowego.)
ayudar a hacer algo (pomóc robić coś)
- Me ayudaron a reparar el coche. (Pomogli mi naprawić samochód.)
- ¿Te ayudamos a resolver este problema? (Pomóc ci rozwiązać ten problem?)
ayudar en/a algo (pomóc w czymś)
- Juan siempre nos ayuda en el trabajo. (Juan zawsze nam pomaga w pracy.)
- Los chicos ayudaron a la captura de un asesino. (Chłopcy pomogli w zatrzymaniu zabójcy.)
escribir a mano/máquina (pisać ręcznie/na maszynie)
- Ahora nadie escribe a máquina. (Teraz nikt nie pisze na maszynie.)
- En la escuela no me gustaba escribir a mano. (W szkole nie lubiłem pisać ręcznie.)
aprender de memoria (uczyć się na pamięć)
- Pablo siempre aprendía todas las definiciones de memoria. (Pablo zawsze uczył się na pamięć wszystkich definicji.)
- No sé aprender de memoria. (Nie umiem uczyć się na pamięć.)
preocuparse de/por algo (martwić się o coś)
- No me preocupo por mis hijos. (Nie martwię się o moje dzieci.)
- ¿Por qué te preocupas por este examen? (Dlaczego martwisz się tym egzaminem?)
- ¡No os preocupéis de la lluvia! (Nie martwcie się deszczem!)
bastar para/a algo (wystarczyć do czegoś)
- Sus palabras no me bastan para justificar este comportamiento. (Jego słowa nie wystarczą mi do usprawiedliwienia tego zachowania.)
- Este argumento no basta a convencerle. (Ten argument nie wystarczy do przekonania go.)
bastar con algo (wystarczy, że coś)
- Basta con dedicar 5 minutos al día para aprender algo de español. (Wystarczy poświęcić 5 minut dziennie na naukę hiszpańskiego.)
estar de luto (być w żałobie)
- Estoy de luto porque acaba de morir mi abuelo. (Jestem w żałobie, bo właśnie umarł mój dziadek.)
- La señora López está de luto desde hace 20 años. (Pani López jest w żałobie od 20 lat.)
estar de buen/mal humor (być w dobrym/złym humorze)
- Estamos de buen humor porque mañana vamos a España. (Jesteśmy w dobrym humorze, bo jutro jedziemy do Hiszpanii.)
- ¿Por qué tus hijos están de mal humor? (Dlaczego twoje dzieci są w złym humorze?)
sin rodeos (bez ogródek)
- Lo digo sin rodeos, ¿vale? (Powiem to bez ogródek, OK?)
- Tenemos que hablar sin rodeos de la situación. (Musimy porozmawiać o tej sytuacji bez ogródek.)
irse al grano (przejść do sedna)
- ¿Puedes ir directo al grano? (Możesz przejść od razu do sedna?)
- Ella siempre va al grano. (Ona zawsze przechodzi do sedna.)
gracias a algo (dzięki czemuś)
- Lo pude terminar gracias a vuestra ayuda. (Mogłam to skończyć dzięki waszej pomocy.)
- Volveré a España gracias a mis padres. (Wrócę do Hiszpanii dzięki moim rodzicom.)
a causa de algo (przez coś)
- No lo terminamos ayer a causa del tiempo. (Nie skończyliśmy tego wczoraj z powodu pogody.)
- Todo se destruyó a causa de tus decisiones. (Wszystko się zniszczyło przez twoje decyzje.)
ir a algún lugar (iść do jakiegoś miejsca)
- El año pasado fuimos a Barcelona. (W zeszłym roku pojechaliśmy do Barcelony.)
- ¿Quieres ir conmigo al restaurante? (Chcesz iść ze mną do restauracji?)
ir de fiesta/tapas/copas/bares (iść na imprezę/przekąski/do baru
- Mañana vamos de fiesta con Juana. (Jutro idziemy na imprezę z Juaną.)
- Ayer Ana y tu fuisteis de copas con Luisa, ¿no? (Wczoraj Ana i ty poszłyście na drinka z Luisą, prawda?)
con algo (czymś/ z czymś)
- Recuerdo que mi abuela siempre bebía café con leche. (Pamiętam, że moja babcia zawsze piła kawę z mlekiem.)
- No podéis comer con las manos sucias. (Nie możecie jeść brudnymi rękami.)
- Tenemos que hacerlo con mucho cuidado. (Musimy to zrobić ostrożnie [z ostrożnością].)
de un lugar (z jakiegoś miejsca)
- ¿De dónde son ustedes? (Skąd Państwo są?)
- Soy de Barcelona. (Jestem z Barcelony.)
de algo (z czegoś/czegoś)
- Esta mesa es de madera. (Ten stół jest z drewna.)
- Me gusta el cine de ciencia ficción. (Lubię filmy s-f.)
en un lugar (w jakimś miejscu)
- Estoy en Cracovia. (Jestem w Krakowie.)
- Ayer vi a Juan en la plaza. (Wczoraj widziałam Juana na placu.)
en un idioma (w jakimś języku)
- Las clases se imparten en catalán o en castellano. (Lekcje prowadzone są po katalońsku lub w po kastylijsku.)
estar en algún mes (mieć jakiś miesiąc – tutaj musimy pamiętać, że czasownik „estar” będzie zawsze odmieniony przez 1. os. lm.)
- Estamos en enero. (Mamy styczeń.)
para hacer algo (żeby cos zrobić)
- Para ir al trabajo tenemos que tomar el tren. (Żeby jechać do pracy musimy złapać pociąg.)
por un precio (za jakąś cene)
- He comprado una falda por 20 euros. (Kupiłam spódnicę za 20 euro.)
según alguien (według kogoś)
- Según los periodistas, la situación durará. (Według dziennikarzy, sytuacja będzie trwać.)
acostumbrarse a algo (przyzwyczajać się do czegoś)
- Todavía no me he acostumbrado a cenar a las 22. (Jeszcze się nie przyzwyczaiłem jeść kolację o 22.)
- Deberían acostumbrarse a trabajar los fines de semana. (Powinni przyzwyczaić się do pracy w weekendy.)
atreverse a hacer algo (odważyć się zrobić coś)
- ¿Por qué no te atreves a hablar con aquella chica? (Dlaczego nie odważysz się porozmawiać z tamtą dziewczyną?)
- Tú te atreviste a hablar con el jefe. (Odważyłeś się porozmawiać z szefem.)
contar con alguien (liczyć na kogoś)
- Siempre podéis contar con Juan, ¿no? (Zawsze możecie liczyć na Juana, prawda?)
- Nunca podían contar con sus padres. (Nigdy nie mogli liczyć na swoich rodziców.)
comprometerse a algo (zobowiązać się do czegoś)
- Juana se comprometió a organizar la fiesta. (Juan zobowiązał się zorganizować imprezę.)
- ¿Te comprometes a trabajar este fin de semana? (Zobowiążesz się do pracy w ten weekend?)
informar de algo (informować o czymś)
- ¿Te informaron de aquel accidente? (Poinformowali cię o tamtym wypadku?)
- Me puedes informar de todo lo que pasa en la oficina. (Możesz mnie informować o wszystkim, co dzieje się w biurze.)
fijarse en algo (zwracać uwagę na coś)
- ¿Te has fijado en su vestido? (Zwróciłeś uwagę na jej sukienkę?)
- Nunca nos fijamos en otra gente. (Nigdy nie zwracamy uwagi na innych ludzi.)
Uff… Dobrnęliśmy do końca! 🙂 Mam nadzieję, że wyrażenia Wam się przydadzą!